Meekijken
met de FBI
Majoor Joost Wezemer (36) is brigadecommandant Noord-Holland bij de Koninklijke Marechaussee. Waarom koos hij specifiek voor dit krijgsmachtdeel, wat betekent het om leiding te geven aan 160 mensen en wat weet hij precies over behavorial profiling? In gesprek met een officier die altijd met één been in de toekomst staat.
Was werken bij Defensie een logische keuze?
‘Ik was jong, had net het gymnasium en een studiejaar in Amerika afgerond en wilde nog meer van de wereld zien, maar ook studeren. Toen kwam ik eigenlijk al heel snel uit op Defensie. Omdat ik eerst wilde ervaren hoe het is om leiding te ontvangen in plaats van te geven, solliciteerde ik als vrachtwagenchauffeur bij de Landmacht. Toen ik voldoende ervaring had opgedaan als soldaat ben ik naar de Koninklijke Militaire Academie gegaan voor de opleiding tot officier bij de Marechaussee.’
Waarom trok juist de Marechaussee je aan?
‘De Marechaussee is een politieorganisatie met militaire status die waakt over de veiligheid van onze staat. In die taak is ze flexibel en beweegt ze mee met wat Nederland op dat moment nodig heeft. Denk bijvoorbeeld aan verhoogde grensbewaking bij terroristische dreigingen, ondersteuning op de MH17-rampplek of het leveren van specialistische kennis op Sint-Maarten na orkaan Irma. Als marechaussee kun je nooit voorspellen wat er gaat gebeuren of waar je wordt ingezet. Juist dat leek me spannend en afwisselend.’
Hoe ziet je gemiddelde werkdag eruit?
‘Daar kan ik heel kort over zijn: die bestaat niet. Brigade Noord-Holland bestaat uit zo’n 160 mensen. Als commandant ben ik verantwoordelijk voor het werk dat zij doen in IJmuiden, Amsterdam, Den Helder en langs de hele Noord-Hollandse kust. Daar komt heel wat personeelsmanagement bij kijken: beschikken mijn mensen over de juiste middelen om hun werk te blijven doen? Hebben ze behoefte aan extra scholing? Daarnaast houd ik me bezig met de dagelijkse operatie en overleg ik veel met de Douane, politie, burgemeesters en andere brigades. Ik ben altijd bezig met de dag van morgen; bij Defensie kijken we vooruit en werken we toe naar een duidelijke stip op de horizon.’
Waar gaat jouw Marechaussee-hart sneller van kloppen?
‘In 2013 ben ik op missie geweest in Afghanistan. Toen ik een aantal aanslagen meemaakte, ontdekte ik dat Amerikanen en Canadezen in Kabul beter waren getraind op bepaalde zaken dan veel van de daar geplaatste Europese militairen. Ze leken bijvoorbeeld kritischer om te gaan met verdacht gedrag en sneller in staat om eventuele afwijkende situaties te herkennen. Dat noemen we behavorial profiling. Ik heb me op dit bijzonder interessante onderwerp gestort en heb er trainingen over gegeven aan collega’s. In het voorjaar van 2017 heb ik zelfs drie maanden onderwijs gevolgd aan de National Academy van de FBI in Quantico, Virginia.
Daar heb ik niet alleen meer geleerd over behavorial profiling maar ook over zaken als leiderschap in crisissituaties, ontwikkelingen in terreurbestrijding en recherche. Deze kennis kan ik meer dan goed gebruiken in mijn dagelijkse werk.’
Wat moet je goed kunnen of doen als je officier wilt worden?
‘Wat mij betreft zijn creativiteit en inlevingsvermogen echte kerncompetenties. Als officier moet je veel mensenkennis hebben en begrijpen wat mensen drijft in complexe en/of gewelddadige situaties. Je moet daarbij kunnen aanvoelen wat er steeds echt nodig is en welke maatregelen daarvoor getroffen moeten worden. Als je die sensitiviteit hebt, bezit je een sterk fundament om een goede officier te worden.’